W dzisiejszych czasach, gdy przywództwo jest często kojarzone z władzą, autorytetem i dominacją, warto zastanowić się nad alternatywnym podejściem, które nie tylko odnosi sukces, ale także buduje trwałe relacje i pozytywny wpływ. Myślę, że świat rozpaczliwie tego potrzebuje. Każdy z nas miał okazję pewnie oglądać lub nawet doświadczać negatywnych skutków działań egocentrycznych liderów. Doświadczamy takich działań, ponieważ liderów tych nauczono, że przywództwo jest równoznaczne z władzą i kontrolą. Servant Leadership jest odpowiedzią, dzięki której możemy zmienić sposób, w jaki patrzymy na przywództwo.

Czym jest Servant Leadership?

Ludzie często są zaintrygowani lub oporni, gdy słyszą zwrot Servant Leadership. Ludziom wydaje się, że nie można równocześnie przewodzić ludziom i im służyć. Czym zatem jest przywództwo służebne? To filozofia przywództwa, która kładzie nacisk na „służenie” innym jako główny cel przywódcy. Zamiast skupiać się na własnych ambicjach i interesach, lider Servant Leadership stawia na pierwszym miejscu dobro swojego zespołu i organizacji.

Robert K. Greenleaf w 1970 r. połączył dwa słowa „sługa” i „przywódca” w jedno, dając tym samym początek wyrażeniu „servant Leadership”. Od tego czasu trwa cicha rewolucja w naszym postrzeganiu i praktykowaniu przywództwa.

John C. Maxwell, znany autor i mówca, jest jednym z czołowych propagatorów tej koncepcji. Dla niego Servant Leadership jest nie tylko efektywne, ale także moralnie właściwe. Warto zrozumieć, dlaczego warto rozważyć to podejście w kontekście swojego przywództwa.

Korzyści z Servant Leadership

• Budowanie zaufania: Przywództwo Służebne jest oparte na zaufaniu i szacunku. Kiedy lider pokazuje, że jest gotów służyć swojemu zespołowi, ludzie zaczynają mu ufać i czują się doceniani.
• Motywacja zespołu: Przywódca Służebny inspiruje innych do działania poprzez swoje zaangażowanie i poświęcenie. To podejście często prowadzi do większej motywacji i zaangażowania pracowników.
• Rozwój talentów: Przywództwo Służebne promuje rozwijanie talentów i umiejętności innych osób. Lider widzi potencjał w swoim zespole i pomaga im osiągnąć sukces.
• Zrównoważony sukces: Organizacje, które kierowane są przez liderów Servant Leadership, często odnoszą trwały sukces. To dlatego, że zespół działa na pełnych obrotach, czując wsparcie i inspirację ze strony swojego lidera.

Różnice między Servant Leadership a Tradycyjnym Przywództwem

Tradycyjne podejście do przywództwa często opiera się na hierarchii, władzy i kontroli. Liderzy w tym modelu często nakładają swoje pomysły na zespół, niekoniecznie biorąc pod uwagę potrzeby i pomysły innych. W przywództwie służebnym z kolei Robert K. Greenleaf wyróżnił 10 kluczowych cech:

• Słuchanie: Powinno być cechą charakteryzującą każde przywództwo, jednak w przywództwie służebnym podparte jest szczerym zaangażowaniem w uważne słuchanie drugiego człowieka. Przywódca służebny dąży do zrozumienia, czego chcą inni ludzie i pomaga im to doprecyzować. Z otwartym umysłem słucha tego, co mówią, i tego, co pozostaje niewypowiedziane.
• Uzdrawianie: Uzdrawianie relacji ma potężną moc transformacyjną i integrującą. Bardzo dużo osób traci dziś ducha i cierpi na skutek ran emocjonalnych. Ból jest nieodłączną częścią drogi człowieka, jednak przywódca służebny potrafi zatrzymać się, po to, aby wesprzeć osoby, która jest w miejscu bólu.
• Empatię: Każdy człowiek potrzebuje zrozumienia i akceptacji. Przywódca służebny nie podejrzewa innych o złe intencje, nie odtrąca ich nawet wtedy, gdy jest zmuszony zanegować ich wyniki lub postępowanie.
• Konceptualizację: Tradycyjny przywódca jest zwykle pochłonięty realizowaniem krótkoterminowych celów operacyjnych. Ten, kto chce stać się przywódcą służebnym, powinien poszerzyć perspektywę, zobaczyć większy i szerszy obraz, tworzyć wizję.
• Świadomość: Tym co wyróżnia przywódcę służebnego jest szeroko pojęta świadomość a szczególnie samoświadomość. Potrzebujemy zrozumienia kwestii związanych z etyką, władzą i wartościami. Greenleaf powiedział, że „świadomość nie daje ukojenia – wręcz przeciwnie. Wyrywa z błogiej beztroski i gwarantuje przebudzenie. Zdolni przywódcy funkcjonują poza strefą komfortu i są całkowicie przebudzeni. Nie szukają ukojenia, bo mają swój własny wewnętrzny spokój.”
• Perswazja: W tym przypadku chodzi o to, że przywódca służebny nie wykorzystuje swojego autorytetu wynikającego z jego pozycji, aby wymusić posłuszeństwo. Roztacza przed ludźmi swój sposób patrzenia na świat i chce jak największą ilość osób „zarazić” swoją wizją, zanim podejmie decyzję.
• Budowanie społeczności: Przywódca służebny stara się znaleźć sposób na zbudowanie społeczności wewnątrz swojej instytucji. W myśl założeń przywództwa służebnego prawdziwa społeczność może zostać zbudowana również w środowisku biznesowym i instytucjonalnym. John C. Maxwell mówi, że bawi go, kiedy ktoś mówi: na górze człowiek jest sam jak palec. Skoro będąc na górze, czuje się osamotniony, to znaczy, że nikt za nim nie podąża. Jeśli to prawda, lepiej zejść ze szczytu do miejsca, w którym są ludzie – a potem budując społeczność, wspiąć się z nimi na szczyt.
• Zaangażowanie w rozwój ludzi: Przywódcy służebni wierzą, że każdy człowiek ma wewnętrzną wartość, która wykracza poza ramy jego zasług jako pracownika i wspierają jego wzrastanie. Czuje się odpowiedzialny za danie ludziom możliwości rozwoju. W praktyce może to być udostępnianie funduszy na udział w warsztatach i szkoleniach, okazywanie zainteresowania pomysłami pracowników i angażowanie ich w proces decyzyjny.
• Zapobiegliwość: Jest to cecha trudna do zdefiniowania, ale łatwo ją zidentyfikować w praktyce. Umożliwia ona przywódcy zrozumienie lekcji z przeszłości, teraźniejszych wydarzeń i konsekwencji, jakie w przyszłości mogą mieć jego decyzje. Jest głęboko zakorzeniona w intuicji.
• Powierzanie: u jego podstaw jest otwartość na innych oraz przekonanie o wyższości włączania ludzi w procesy nad kontrolą i narzucaniem.

Refleksje nad Twoim Przywództwem

Kiedy zastanawiasz się nad przywództwem, warto zastanowić się, czy Twoje podejście jest zgodne z wartościami Przywództwa Służebnego. Czy służysz swojemu zespołowi? Czy budujesz zaufanie i inspirujesz innych do działania? Warto zastanowić się, jakie korzyści mógłby przynieść ten sposób myślenia i działania w Twojej organizacji.

John Maxwell nie bez powodu uważa Servant Leadership za właściwy model przywództwa. To podejście może nie tylko przynieść sukces, ale także tworzyć wartościowe relacje i pozytywny wpływ na innych. Dlatego warto rozważyć, czy Przywództwo Służebne może być inspiracją do zmiany własnego przywództwa na lepsze.

Co mówią wielcy?

Nelson Mandela: „Lider nie jest tym, który rządzi, ale tym, który służy.”

Mother Teresa: „Nie jestem nikim specjalnym. Po prostu jestem zwykłą kobietą pracującą na zlecenie Boga.”

Martin Luther King Jr.: „Każdy może być wielki, ponieważ każdy może służyć.”

Simon Sinek: „Lider Servant Leadership stawia na pierwszym miejscu dobro innych, a nie siebie. To jest klucz do autentycznego przywództwa.”

Stephen Covey: „Servant Leadership nie polega na byciu sługą, ale na służeniu innym. To jest droga do efektywnego i trwałego przywództwa.”

John C. Maxwell: „Przywództwo Służebne to nie tylko sposób na osiągnięcie sukcesu, ale również sposób na zostawienie trwałego dziedzictwa.”

Bibliografia:

John C. Maxwell „Największy zysk lidera”

Ken Blanchard & Renee Broadwell „Servant Leadership w praktyce”